Kuzey Buz Denizi
Yerkürenin kuzey kutup bölgesinde yaklaşık 14 milyon kilometre karelik bir yüzeyi kaplayan ve büyük bir bölümü buzlarla örtülü olan deniz Kuzey Buz Denizi' dir.Bering Boğazı ile Büyük Okyanus' a bağlanan ve geniş biçimde Atlas Okyanusu' na açılan Kuzey Buz Denizi bankizlerle (buz tabakalarıyla) örtülü olduğundan, topoğrafyası ancak XX. yy' da çıkarılabildi. Kuzey kutup havzası Lomonosov sırtıyla ikiye bölünür; genişliği 60-200 km arasında değişir.
Atlas Okyanusu tarafından Orta Atlas Okyanusu sırtının uzantısıyla engebelenen bir Avrasya kutup havzasını, Büyük Okyanus yanındansa Lomonosov sırtına paralel bir kıvrım oluşturan Büyük Okyanus havzasını ayırır.
Kuzey Buz Denizi' nin Özelliği
Kuzey Buz Denizi' nin temel özelliği, kıta sahanlığının genişliği ve kıyılarının son derece girintili çıkıntılı olmasıdır; Burunlar, adalar, yarımadalar birçok kıyı denizini ayırır.Kuzey Buz Denizi' nde yüzeysel su akıntısı, Kuzey Atlas Okyanusu akıntısının ılık ve tuzlu sularının Norveç kıyılarından Barents denizine kadar uzanan alanda yüzeye çıkmasından oluşur. Burada, soğuk birçok burgaçlı dal oluşturduktan sonra, Baffin denizi ve Grönland deniziyle dışarı çıkan bir kuzey kutbu akıntısının soğuk ve az tuzlu suları altına girer.
Kuzey Buz Denizi ve kıyı denizleri hemen hemen her zaman tuzlu, kesintili, karmakarışık görünümlü bir buz tabakasıyla kaplıdır. Kara buzulları ve özellikle de Grönland içbuzulları, yavaş yavaş okyanusa akar ve burada akıntıların etkisiyle uzaklara sürüklenen buz dağları halinde kırılır.
Kuzey Buz Denizi’ nde Rekor Erime Gerçekleşiyor
ABD’ de yayımlanan saygın bilim dergisi New Scientist Kuzey Buz Denizi’ ndeki buzulların son 3 milyon yıldır görülen en düşük seviyeye ulaştığını açıkladı.
Kanada’da bulunan Laval Üniversitesi’ nde yapılan bir araştırmaya göre bu sürenin 3 milyon ila 13 milyon yıl arasında olabileceği ortaya kondu. Küresel ısınmanın etkilerinin en fazla görüldüğü bölge olan Kuzey Buz Denizi’nde hava dünya ortalamasına göre 2 kat daha hızlı ısınıyor. 2100 yılı itibarıyla bölgedeki sıcaklığın 6 ila 14 derece arasında değişeceği belirtiliyor. ABD Ulusal Kar ve Buz Bilgi Merkezi buzulların 4.1 milyon kilometrekare genişliğe düştüğüne dikkat çekiyor. Bu da buzulların 2007 yılından bu yana toplamda 70 bin kilometrekare daha küçüldüğüne işaret ediyor. Bilim insanları buzulların kalınlığını yitirdiğine de dikkat çekiyor. 1979 ila 2000 yılları arasında ortalama 12 bin kilometre küp olan Kuzey Kutbu bu yıl 3 bin kilometre küpten daha az olarak hesaplandı. Kaynak