Kuzey Buz Denizi’ nde Rekor Erime Gerçekleşiyor

Kuzey Buz Denizi

Yerkürenin kuzey kutup bölgesinde yaklaşık 14 milyon kilometre karelik bir yüzeyi kaplayan ve büyük bir bölümü buzlarla örtülü olan deniz Kuzey Buz Denizi' dir.
Bering Boğazı ile Büyük Okyanus' a bağlanan ve geniş biçimde Atlas Okyanusu' na açılan Kuzey Buz Denizi bankizlerle (buz tabakalarıyla) örtülü olduğundan, topoğrafyası ancak XX. yy' da çıkarılabildi. Kuzey kutup havzası Lomonosov sırtıyla ikiye bölünür; genişliği 60-200 km arasında değişir.
Atlas Okyanusu tarafından Orta Atlas Okyanusu sırtının uzantısıyla engebelenen bir Avrasya kutup havzasını, Büyük Okyanus yanındansa Lomonosov sırtına paralel bir kıvrım oluşturan Büyük Okyanus havzasını ayırır.

Kuzey Buz Denizi' nin Özelliği

Kuzey Buz Denizi' nin temel özelliği, kıta sahanlığının genişliği ve kıyılarının son derece girintili çıkıntılı olmasıdır; Burunlar, adalar, yarımadalar birçok kıyı denizini ayırır.
Kuzey Buz Denizi' nde yüzeysel su akıntısı, Kuzey Atlas Okyanusu akıntısının ılık ve tuzlu sularının Norveç kıyılarından Barents denizine kadar uzanan alanda yüzeye çıkmasından oluşur. Burada, soğuk birçok burgaçlı dal oluşturduktan sonra, Baffin denizi ve Grönland deniziyle dışarı çıkan bir kuzey kutbu akıntısının soğuk ve az tuzlu suları altına girer.
Kuzey Buz Denizi ve kıyı denizleri hemen hemen her zaman tuzlu, kesintili, karmakarışık görünümlü bir buz tabakasıyla kaplıdır. Kara buzulları ve özellikle de Grönland içbuzulları, yavaş yavaş okyanusa akar ve burada akıntıların etkisiyle uzaklara sürüklenen buz dağları halinde kırılır.

Kuzey Buz Denizi’ nde Rekor Erime Gerçekleşiyor

ABD’ de yayımlanan saygın bilim dergisi New Scientist Kuzey Buz Denizi’ ndeki buzulların son 3 milyon yıldır görülen en düşük seviyeye ulaştığını açıkladı.

 Kanada’da bulunan Laval Üniversitesi’ nde yapılan bir araştırmaya göre bu sürenin 3 milyon ila 13 milyon yıl arasında olabileceği ortaya kondu. Küresel ısınmanın etkilerinin en fazla görüldüğü bölge olan Kuzey Buz Denizi’nde hava dünya ortalamasına göre 2 kat daha hızlı ısınıyor. 2100 yılı itibarıyla bölgedeki sıcaklığın 6 ila 14 derece arasında değişeceği belirtiliyor. ABD Ulusal Kar ve Buz Bilgi Merkezi buzulların 4.1 milyon kilometrekare genişliğe düştüğüne dikkat çekiyor. Bu da buzulların 2007 yılından bu yana toplamda 70 bin kilometrekare daha küçüldüğüne işaret ediyor. Bilim insanları buzulların kalınlığını yitirdiğine de dikkat çekiyor. 1979 ila 2000 yılları arasında ortalama 12 bin kilometre küp olan Kuzey Kutbu bu yıl 3 bin kilometre küpten daha az olarak hesaplandı. Kaynak

Hint Okyanusu' nun Özellikleri

Hint Okyanusu' nun Özellikleri

Hint Okyanusu, yüz ölçümü açısından Büyük Okyanus ve Atlas Okyanus' u ndan sonra dünyanın üçüncü büyük okyanusu konumunda.
Hem Güney yarıküre, hemde Kuzey yarıküre üstünde yayılan öbür iki okyanustan farklı olarak Hint Okyanusu, Doğu Afrika kıyılarıyla Güney Asya kıyıları arasında sıkışmıştır; doğuda ve güneydoğuda Malezya' yı Avustralya üstünden Antartika' ya bağlayan saymaca bir çizgiyle Büyük Okyanus' tan ayrılır.

Hint Okyanusu' nun Dibi

Hint Okyanusu' nun dibi, Sri Lanka' dan (Seylan) Kerguelen adalarına kadar genişleyen ve küçük adacıkları (Maldivler, Lakkadiv, Chago adaları v.b.) taşıyan kuzey-güney doğrultusunda bir deniz dibi sırtıyla iki havzaya ayrılır. Batı havzasının özellikle güney kesiminde, çok sayıda ada yer alır.
Rénunion, Mauritius adası, Komor adaları, Seyşel adaları dışında en büyük ada, eski Gondvana kıtasının parçası olan Madagaskar' dır. Doğu havzasındayda tam tersine ada bulunmaz. Fakat okyanusun en derin çukurlarına bu kısımda rastlamak mümkündür. Cava' nın güneyinde böyle bir çukurun derinliği 7 455 metreyi bulabilir. Bütünü içinde ortalama derinlik 3 900 metredir. Enleme göre, su sıcaklığı Bengal körfezinde 30 derece sıcaklıkla Antartika' nın yakınlarında 0 derece arasında değişir.

Hint Okyanusu Tuzluluk Oranı

Tuzluluk oranı, Umman Denizi' nde ve Kızıldeniz' de binde 33-36 dereceye ulaşabilir, ama Himalaya ve Birmanya sıradağlarında buzul karlarının erimesiyle beslenen Ganj ve Brahmaputra' nın tatlı sularının döküldüğü Bengal Körfezi' nde daha düşüktür. Okyanusun varlığı, okyanustan karaya doğru yer değiştirerek yaz musonlarına yol açan hava kütlelerinin nemliliğine neden olur. Gerçekten de, güney alizeleri, yarıküre değiştirirken yön de değiştirmişlerdir; böylece Güneydoğu Asya kıyıları üstüne boşalan yağışları da birlikte getirirler. Akıntılar, rüzgarların özellikle de alizelerin (doğu rüzgarı) etkisindedir. En önemli akıntı, Avustralya' nın batı kıyılarından ayrılan ekvator akıntısıdır; bu Seyşel adalarının güneyinde, büyüğü Afrika kıyıları boyunca kuzeye doğru yönelen iki kolay ayrılan bir sıcak su akıntısıdır. Ama, ters yönde, yani batıya yönelen akıntılar da vardır. Sularda yüzey akıntılarından başka, derinlemesine bir yer değiştirmede görülür; bu sebeple yaz döneminde derin suların yükselişi, büyük miktarda planktonu da yukarı sürükler ve yüzeyde sıcaklık değişimlerine yol açar.
Hint Okyanusu, insanları iki düzeyde ilgilendirir: Balıkçılık ve denizcilik. Balıkçılık, kuzey ve doğudaki kıyı ülkeleriyle (Hindistan, Birmanya, Malezya) Afrika ülkeleriiçin büyük önem taşır: Arabistan kıyılarında daha sönüktür. Antartika çevresinde hala balina avcılığı yapılır.
Deniz trafiği dünya çapında çnem taşır, çünkü en canlı deniz ulaşım yıllarından biri Hint Okyanusu' ndan geçer. Gerçekten de, Süveyş kanalının kapanmasından bu yana, Ortadoğu petrollerinin en yüklü bölümü, Basra körfezinden hareketle, Batı Hint Okyanusu' ndan geçerek Ümit Burnu üstünden batıya sevkedilmektedir.